Dịp Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương năm 2023, tỉnh Phú Thọ phối hợp Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đăng cai tổ chức Liên hoan trình diễn các di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam được UNESCO ghi danh gắn với kỷ niệm 20 năm thực hiện Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể.
Sự kiện được tổ chức nhằm tôn vinh, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam được UNESCO ghi danh, nâng cao nhận thức, kinh nghiệm quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị của các di sản văn hóa đối với các cấp, các ngành, nghệ nhân, người thực hành di sản văn hóa, đồng thời thể hiện nỗ lực, vai trò của Việt Nam trong việc thực hiện cam kết khi tham gia Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể.
Các hoạt động của Liên hoan gồm có hai phần: trưng bày và trình diễn di sản văn hóa phi vật thể, được tổ chức tại Quảng trường Hùng Vương, thành phố Việt Trì. Ở nội dung trình diễn các di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh, sẽ diễn ra các hoạt động trình diễn di sản văn hóa phi vật thể tại Lễ khai mạc “Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm 2023, Liên hoan di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh, kỷ niệm 20 năm thực hiện Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể” vào tối ngày 21/4/2023; trình diễn tại sân khấu trung tâm và trình diễn tại không gian di sản văn hóa từng tỉnh tham gia vào các buổi tối từ 19h30-22h từ ngày 22 đến 24/4/2023 (tức từ ngày 2-5/3 ÂL). 15 di sản đã được UNESCO ghi danh sẽ được trình diễn với sự tham gia của 13 tỉnh, thành phố, đó là: Hát Xoan Phú Thọ và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ; Nghệ thuật bài chòi Trung bộ; Nhã nhạc Cung đình Huế; Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên; Dân ca quan họ Bắc Ninh; Ca trù; Hội Gióng ở đền Sóc và đền Phù Đổng; Nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ; Hát ví giặm Nghệ Tĩnh; Nghi lễ và trò chơi kéo co; Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ; Thực hành then Tày, Nùng, Thái; Nghệ thuật xòe Thái; Nghề làm gốm của người Chăm. Ở nội dung Không gian trưng bày di sản văn hóa sẽ trưng bày tư liệu, hiện vật, hình ảnh giới thiệu, quảng bá về 15 di sản được ghi danh của 13 tỉnh, thành phố tham gia Liên hoan.
Tỉnh Phú Thọ tham gia Liên hoan với cả hai nội dung trình diễn và tổ chức không gian trưng bày về “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” và “Hát Xoan Phú Thọ”. Nội dung trình diễn di sản bao gồm tổ chức trình diễn Hát Xoan cổ thuộc ba chặng hát: Hát thờ, hát quả cách, hát hội do các nghệ nhân của 04 phường Xoan gốc Kim Đái, Thét, Phù Đức (xã Kim Đức) và An Thái (xã Phượng Lâu) thành phố Việt Trì thực hiện; Trình diễn “Gói, nấu bánh chưng” do các nghệ nhân xã Hùng Lô thể hiện, “Giã bánh giầy” do các nghệ nhân Mộ Chu Hạ, phường Bạch Hạc thực hiện; Trình diễn diễn xướng “Vua Hùng dạy dân cấy lúa” do các nghệ nhân phường Minh Nông thực hiện.
Trình diễn “Gói, nấu bánh chưng”, “Giã bánh giầy” tại Không gian di sản văn hóa tỉnh Phú Thọ
Tại không gian trưng bày, tỉnh Phú Thọ tổ chức trưng bày hình ảnh, tư liệu, hiện vật, trình chiếu video clip về “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” và “Hát Xoan Phú Thọ”; đồng thời trưng bày, giới thiệu các tập gấp, ấn phẩm, standee quảng bá khu, điểm, sản phẩm du lịch OCOP tiêu biểu của Phú Thọ gắn với 2 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh tới nhân dân và du khách.
Trưng bày ấn phẩm, sản phẩm OCOP quảng bá du lịch Phú Thọ
Liên hoan trình diễn các di sản văn hóa phi vật thể diễn ra đúng dịp tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm 2023 có ý nghĩa thiết thực giới thiệu, tuyên truyền, quảng bá di sản văn hóa phi vật thể đã được UNESCO ghi danh, nét văn hóa đặc sắc của mỗi tỉnh, thành tới đông đảo nhân dân, du khách trong nước và quốc tế về dự các sự kiện và hành hương lễ Tổ; góp phần khẳng định giá trị, sức sống và ảnh hưởng của di sản văn hóa đối với đời sống kinh tế, xã hội đồng thời cho thấy những thành tựu trong việc bảo vệ di sản văn hóa và 20 năm thực hiện các cam kết của Việt Nam tại Công ước 2003 của UNESCO.
Thùy Dung - Trung tâm TTXT Du lịch
