thứ hai, 7 tháng 4 2025, 9:55:45 sa
Lễ hội “Vua Hùng dạy dân cấy lúa” là một trong những tập tục tín ngưỡng đặc trưng của cư dân nông nghiệp Việt Nam. Lễ hội được tổ chức vào ngày mồng 1 tháng 6 âm lịch hàng nămtại xã Minh Nông,thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
Lễ hội được bắt nguồn từ những truyền thuyết trong buổi bình minh dựng nước của các Vua Hùng. Truyền thuyết kể rằng: Các vùng đất bãi ven sông hàng năm được phù sa bồi đắp màu mỡ, Vua Hùng thấy đất tốt có lúa hoang dại mọc lên bèn gọi dân đến bảo cách đắp bờ giữ nước, thu giữ hạt lúa hoang dại đem gieo mạ rồi cấy lúa vào các thửa ruộng đã được giữ nước. Lúc đầu dân không biết cấy, Vua phải dừng ngựa ở đồi Mã Lao, nhổ mạ, cấy lúa cho dân làng xem. Mọi người làm theo, cấy lúa cho đến lúc mặt trời đứng bóng, Vua và dân cũng ngồi nghỉ dưới gốc đa lớn. Đời sau, nhân dân nhớ công ơn vua Hùng tôn Vua là tổ nghề nông, thường gọi là Thần Nông. Dựng dần tịch điền quay lưng về hướng Tây Nam ngay trên mòn đất Vua ngồi sau khi dạy dân cấy lúa. Trước đây đàntịch điền được xây xung quanh bằng đá ong dài 8m, rộng 7m, cao 1,3m, xung quanh trồng gai sọng. Trong đắp hình hổ phù dài 1,2m, cao 0,3m nằm trên bệ giữa đàn: xây bệ cao 1,2 m, dài 0,6m, rộng 0,8m, trên đặt bát hương đường kính 30cm, lễ vật đặt cạnh bát hương, diện tích còn lại đặt vừa hai chiếu, sàn trồng cỏ.
Phần lễ xuống đồng được tiến hành rất uy nghiêm, trình tự theo quy định; cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt để dân khang, vật thịnh.Theo tục lệ, dân làng chọn cử 01 cụ cao niên, tốt lão, khỏe mạnh, thạo nghề nông nghiệp, gia đình phong quang, song toàn, hòa thuận làm chủ tế đồng chủ điền. Tế thần Nông tại đàn xây trên khu ruộng di tích. Lễ vật dùng cúng tế: Ván xôi gà, trầu, cau, hương, rượu, nước… vài bó mạ và một cây nêu.Sau khi nổi ba hồi trống, chiêng, ông chủ tế vài thần Nông và đọc bài văn cúng. Nội dung bài văn cúng nói lên công đức của Vua Hùng đã dạy dân nghề là ruộng, cầu mong Thần Nong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, dân khang vật thịnh... Tế xong thì làm lễ xuống đồng.
